บทบาทของกรดอะมิโนที่เกี่ยวข้องกับสุขภาพจิต (Mental Health)

    กรดอะมิโนเป็นส่วนประกอบพื้นฐานที่สำคัญของร่างกายและมีบทบาทสำคัญต่อกระบวนการต่างๆ ในของคนเรา เป็นที่รู้แล้วว่าประมาณ 60% ของร่างกายเราประกอบด้วยน้ำ ที่เหลืออีก 40% ครึ่งหนึ่งเป็นโปรตีน และโปรตีนนั้นประกอบขึ้นจากกรดอะมิโนกว่า 20 ชนิดรวมกัน ดังนั้นกรดอะมิโนจึงมีความจำเป็นต่อการเสริมสร้างร่างกายทั้งในด้านสุขภาพกายและสุขภาพจิต

    การขาดกรดอะมิโนบางตัวสัมพันธ์กับสภาวะทางจิต หากเรารับประทานอาหารไม่ครบหรือหลากหลายอาจทำให้เกิดภาวะการขาดกรดอะมิโนเหล่านั้นไปได้ อาหารเสริมที่มีกรดอะมิโนจึงช่วยลดอาการความผิดปกทางจิตได้ เนื่องจากกรดอะมิโนเป็นองค์ประกอบของสารสื่อประสาทที่ช่วยบรรเทาอาการซึมเศร้าและความผิดปกติทางจิตอื่นๆ ในปัจจุบันเป็นที่ยอมรับแล้วว่า โรคซึมเศร้ามีความเกี่ยวข้องกับการบกพร่องของสารสื่อประสาท เช่น Serotonin, Dopamine, Noradrenaline และ GABA ซึ่งจากการศึกษาที่ผ่านมาพบว่า กรดอะมิโนที่เป็นสารตั้งต้นของสารสื่อประสาท เช่น Tyrosine, Tryptophan, Phenylalanine และ Methionine มีประโยชน์ในการรักษาความผิดปกติทางอารมณ์ รวมถึงโรคซึมเศร้าได้

    เมื่อพฤติกรรมผู้บริโภคยุคใหม่มุ่งเน้นไปที่การส่งเสริมสุขภาวะทางจิตของตัวเองให้ดี ลดความตึงเครียด ความวิตกกังวลที่เกิดขึ้นและทำให้รู้สึกผ่อนคลาย ผู้ประกอบการอาหารเสริมจึงควรหันมาผลิตอาหารเสริมที่มีกรดอะมิโนที่ช่วยส่งเสริมภาวะสุขภาพจิต เพื่อตอบสนองความต้องการของผู้บริโภคยุคใหม่ที่หันมาใส่ใจสุขภาพจิตมากขึ้น วันนี้ทางกูรูเช็คก็จะมาอัปเดตข้อมูลในแง่ของกรดอะมิโนที่สัมพันธ์กับเรื่องสุขภาพจิตที่เหมาะกับกลุ่มคนทำงานที่ต้องเจอปัญหา ความเครียดสะสมในการทำงานแต่ละวัน เพื่อปรับสมดุลสารสื่อประสาทในสมอง ให้คลายความตึงเครียด และลดการเกิดความผิดปกติของอารมณ์ได้ จะมีกรดอะมิโนตัวไหนบ้างไปดูกันค่ะ

5 กรดอะมิโนที่เกี่ยวข้องกับสุขภาพจิต

1. NOW Foods L-Tyrosine

    Tyrosine เป็นกรดอะมิโนที่รวมอยู่ในโครงสร้างของโปรตีนเกือบทุกชนิดในร่างกาย และเป็นกรดอะมิโนที่ไม่จำเป็นเพราะร่างกายสามารถสร้างเองได้จากกรดอะมิโน Phenylalanine แต่ถึงแม้จะสร้างขึ้นมาเองได้ก็อาจจะไม่เพียงพอต่อความต้องการของร่างกาย เพราะความเครียด การทำงานหนัก การนอนหลับไม่เพียงพอ ความเจ็บป่วย หรือการรับประทานโปรตีนน้อยเกินไป ล้วนเพิ่มความต้องการ Tyrosine มากขึ้น นอกจากนี้ Tyrosine เป็นองค์ประกอบสำคัญสำหรับสารสื่อประสาทกลุ่มที่เรียกว่า catecholamines หลักสามชนิดคือ Dopamine, Norepinephrine และ Epinephrine จึงสามารถช่วยลดภาวะซึมเศร้าหรือบรรเทาอาการทางจิตได้ดังนี้ 

• Tyrosine ช่วยภาวะซึมเศร้าที่เกี่ยวข้องกับระดับ Dopamine ที่ลดลง
    ในอดีตมีทฤษฎีที่แพร่หลายคือภาวะซึมเศร้าเกิดจาก serotonin ไม่เพียงพอ แต่ในปัจจุบันวงการแพทย์เริ่มเห็นว่าภาวะซึมเศร้าอาจมีสาเหตุอื่นแฝงอยู่ เช่น ภาวะสมองอักเสบ มีระดับของ Dopamine ต่ำหรือระดับ Norepinephrine ต่ำ ปัจจุบันจึงมียาต้านซึมเศร้าที่ออกฤทธิ์กับ Dopamine, Norepinephrine หรือสารสื่อประสาทหลายชนิดรวมกัน ดังนั้น Tyrosine จึงทำหน้าที่เป็นยาแก้ซึมเศร้าตามธรรมชาติ หากภาวะซึมเศร้าเกิดจากระดับ Dopamine ต่ำหรือระดับ Norepinephrine ต่ำ 

• Tyrosine ช่วยบรรเทาสภาพทางจิตใจภายใต้สภาวะที่ตึงเครียดขั้นรุนแรง
    การศึกษาหลายงานวิจัยแสดงให้เห็นว่า Tyrosine ช่วยปรับปรุงสมรรถภาพทางจิตภายใต้สภาวะที่ตึงเครียด เช่น การฝึกทหาร ความเครียดที่เกิดจากความเย็น หรือความเครียดที่ก่อให้เกิดเสียงรบกวน

• Tyrosine ช่วยเรื่องเสริมการรักษาและเป็นทางเลือกสำหรับรักษาโรคสมาธิสั้น (ADHD)
    สาเหตุหนึ่งของโรคสมาธิสั้นคือความผิดปกติของ Dopamine ดังนั้นการรักษาโรคสมาธิสั้นด้วย Tyrosine ซึ่งเป็นสารตั้งต้นของ Dopamine แสดงให้เห็นสัญญาณที่ดีที่เป็นประโยชน์ในการรักษาโรคสมาธิสั้น

2. Protocol for Life Balance L-Tryptophan

    Tryptophan เป็นกรดอะมิโนจำเป็นที่ร่างกายไม่สามารถสังเคราะห์ได้เอง ต้องได้รับจากการทานอาหารเข้าไปเท่านั้น และยังเป็นสารตั้งต้นของการสังเคราะห์ Serotonin เนื่องจากว่า Serotonin มีส่วนร่วมในการควบคุมอารมณ์และความวิตกกังวล ถ้าหากระดับ Serotonin ในสมองต่ำลงจะมีส่วนทำให้เกิดความวิตกกังวลและภาวะซึมเศร้าเพิ่มขึ้น 

• Tryptophan ช่วยควบคุมอารมณ์และความวิตกกังวล
    จากงานวิจัยการให้อาหารที่มี Tryptophan สูง (50 มก./กก./วัน) ในผู้เข้าร่วม 16 คนได้รับการสุ่มให้ได้รับ Tryptophan และผู้เข้าร่วม 15 คนได้รับยาหลอกนอกเหนือจากการบำบัดแบบกลุ่ม พบว่าอาการวิตกกังวลในกลุ่มที่ได้รับ Tryptophan น้อยกว่ากลุ่มควบคุมที่ได้รับยาหลอก(อ้างอิง)

• ภาวะขาด Tryptophan สัมพันธ์กับการเกิดภาวะซึมเศร้า
    กรดอะมิโน Tryptophan จะเป็นสารตั้งต้นของการสังเคราะห์ Serotonin ที่ออกฤทธิ์ช่วยให้ผู้ป่วยมีอารมณ์มั่นคงขึ้นด้วยการฟื้นฟูสารเคมีในสมอง นำมาใช้เป็นร่วมกับยาต้านซึมเศร้าเพื่อเสริมการรักษาโรคซึมเศร้าในผู้ป่วยที่ไม่ตอบสนองต่อการรักษาด้วยยาชนิดอื่นๆ 

3. Piping Rock l-Phenylalanine

    Phenylalanine เป็นกรดอะมิโนจำเป็น เนื่องจากร่างกายไม่สามารถสังเคราะห์เองได้ต้องได้รับจากสารอาหาร และเป็นกรดอะมิโนตั้งต้นของการสังเคราะห์กรดอะมิโน Tyrosine จึงจำเป็นต่อการสร้างสารสื่อประสาทและสารเคมีในสมอง

    นอกจากนั้น Phenylalanine ยังเป็นสารตั้งต้นโดยตรงของ PEA (phenylethylamine) ซึ่งเป็นตัวกระตุ้นระบบประสาทส่วนกลาง ที่เป็นสารชนิดเดียวกับที่พบอยู่ในช็อกโกแลต ปริมาณ PEA ที่ผลิตในร่างกายตามปกติจะช่วยรักษาระดับพลังงานที่ดีต่อสุขภาพ รวมถึงสมาธิ ความจดจ่อ และความสามารถในการรับรู้ จึงถือเป็นสารสื่อประสาทที่สำคัญอีกชนิดหนึ่ง ที่ร่างกายปล่อยออกมาเพื่อตอบสนองต่อสถานการณ์ที่ตึงเครียด และช่วยผ่อยคลายความเครียดที่เกิดขึ้นจากสาเหตุต่าง ๆ 

4. Swanson L-Methionine

    กรดอะมิโน Methionine กรดอะมิโนจำเป็นเพราะร่างกายไม่สามารถสร้างเองได้ จึงจำเป็นต้องได้รับจากอาหาร มีบทบาทสำคัญในการช่วยป้องกันการสะสมของไขมันในตับ และช่วยป้องกันการเกิดโรคซึมเศร้าเพราะสามารถเปลี่ยนไปเป็น SAMe (S-Adenosyl Methionine) ซึ่งเป็น โมเลกุลที่เกิดขึ้นตามธรรมชาติในร่างกายของเรา มีฤทธิ์ต้านอาการซึมเศร้า และอาจจะใช้เป็นทางเลือกในการรักษา Major depressive disorder (MDD) ซึ่ง SAMe ในแง่ของการช่วยรักษาสุขภาพจิตคือจะช่วยเพิ่มระดับสารสื่อประสาท (Dopamine, Serotonin และ Norepinephrine) นอกจากนั้นยังช่วยรักษาความจำและการทำงานของสมอง

5. BCAAs (Branched-Chain Amino Acids)

    BCAAs คือกลุ่มของกรดอะมิโน 3 ชนิด ได้แก่ Leucine, Isoleucine และ Valine โดยประโยชน์ของ BCAAs ที่คุณๆ รู้กันคือ ช่วยกระตุ้นการสร้างโปรตีนในกล้ามเนื้อ อาจช่วยลดการสลายของมวลกล้ามเนื้อ และอาจช่วยลดอาการบาดเจ็บของกล้ามเนื้อ นอกจากนั้น BCAAs ยังมีการศึกษาวิจัยว่ามีความสัมพันธ์กับโรคซึมเศร้า โดยกลุ่มคนที่เข้าร่วมการวิจัยที่ได้รับการวินิจฉัยจากแพทย์ว่าป่วยอาการทางจิต ทั้งโรคซึมเศร้า ความวิตกกังวล และความทุกข์ทางจิตใจ จำนวน 3,175 คน อายุระหว่าง 18-55 คน พบว่าผู้เข้าร่วมวิจัยที่ได้รับ BCAAs ในปริมาณสูงจะช่วยลดอาการของภาวะซึมเศร้าและอาการวิตกกังวลลงไปได้

สรุป

    จากงานวิจัยเกี่ยวกับกรดอะมิโนและสภาวะทางจิต ก็พบว่าถ้าหากขาดกรดอะมิโนหลายตัวส่งผลต่อการเกิดสภาวะทางจิตได้ ไม่ว่าจะเป็นภาวะซึมเศร้า เครียด นอนไม่หลับ ดังนั้นกรดอะมิโนก็เป็นสิ่งที่เราไม่ควรมองข้าม การรับประทานอาหารที่มีโปรตีนสูงให้หลากหลายเพื่อได้รับกรดอะมิโนให้เพียงพอต่อความต้องการของร่างกายบางครั้งอาจเป็นเรื่องที่ยากเพระต้องรับประทานในปริมาณเยอะๆ ปัจจุบันก็มีกรดอะมิโนออกมาวางจำหน่ายในรูปแบบอาหารเสริม เพื่อให้ลูกค้าสามารถเลือกรับประทานเพื่อเสริมสร้างอารมณ์ และป้องกันภาวะเครียดหรือซึมเศร้าได้

ทางทีมกูรูเช็คหวังว่าข้อมูลที่ทีมรวบรวมมาในวันนี้ จะเป็นประโยชน์ให้กับคุณๆทุกคนที่เข้ามาอ่านบทความ ฝากติดตามข้อมูล รีวิว สุขภาพและความงาม ตามหลักการแพทย์ได้ที่ช่องกูรูเช็คนะคะ